# หลักการทดแทน Liskov: คืออะไร สำคัญอย่างไร และหลักการที่เกี่ยวข้อง
ในโลกของการเขียนโปรแกรม หลักการที่ดีและมีคุณภาพเป็นสิ่งที่นักพัฒนาซอฟต์แวร์ทุกคนต้องการ เพื่อสร้างผลิตภัณฑ์ที่มีความเรียบง่ายและยืดหยุ่นได้ในการปรับเปลี่ยน หนึ่งในหลักการสำคัญที่ช่วยให้การออกแบบซอฟต์แวร์มีคุณภาพคือ "หลักการทดแทน Liskov" (Liskov Substitution Principle - LSP) ซึ่งเป็นหนึ่งในห้าหลักการของ SOLID ในการออกแบบโปรแกรมเชิงวัตถุ (Object-Oriented Design - OOD).
ในบทความนี้ เราจะพูดถึงหลักการ LSP คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร และหลักการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ที่ทุกคนควรทราบ เพื่อให้คุณสามารถประยุกต์ใช้ในโครงการพัฒนาซอฟต์แวร์ของคุณได้ และเชิญชวนคุณมาเป็นส่วนหนึ่งในโลกของนักพัฒนาซอฟต์แวร์ที่มีฝีมือโดยการศึกษาที่ EPT เพิ่มเติม!
หลักการทดแทน Liskov หรือ LSP เป็นส่วนหนึ่งของหลักการ SOLID ในการออกแบบโปรแกรมเชิงวัตถุ ที่ถูกนำเสนอโดย Barbara Liskov ในปี 1987 หลักการนี้กล่าวว่า ถ้า S เป็นประเภทย่อย (subclass) ของ T แล้วสามารถใช้งาน S ทดแทน T ได้โดยไม่ต้องเปลี่ยนแปลงคุณลักษณะการทำงานของโปรแกรม (properties of the program) เช่น เราสามารถทดแทนพวก base class ด้วย derived class ได้โดยไม่เกิดปัญหาหรือข้อผิดพลาด
หลักการ LSP ช่วยป้องกันปัญหาในการออกแบบซอฟต์แวร์โดยการทำให้ระบบของคุณสามารถขยายหรือเปลี่ยนแปลงได้โดยไม่กระทบการทำงานคอย์ การปฏิบัติตาม LSP ทำให้โค้ดของเรามีความกระชับ ยืดหยุ่น และรักษาได้ง่าย (maintainable)
ลองพิจารณาคลาส `Animal` และคลาสย่อยหรือ `subclass` นาม `Bird` ที่สืบทอดมาจาก `Animal`. ถ้าเราต้องการดูแลพฤติกรรมการบินของนก เราอาจจะสร้างฟังก์ชัน `letItFly` ที่รับคลาส `Animal` ได้แบบนี้:
public class Animal {
...
}
public class Bird extends Animal {
public void fly() {
// ... พฤติกรรมการบิน
}
}
public void letItFly(Animal animal) {
if (animal instanceof Bird) {
((Bird) animal).fly();
}
}
แต่การทำอย่างนี้ทำให้เราต้องใช้ `instanceof` ตรวจสอบประเภททำให้โค้ดไม่สะอาดและละเมิด LSP เนื่องจากเราควรจะสามารถส่งคลาส `Bird` ไปยังฟังก์ชันที่คาดหวัง `Animal` ได้อย่างไม่มีปัญหา เราควรจะออกแบบ `Animal` และ `Bird` ให้สอดคล้องกับ LSP:
public class Animal {
...
}
public class Bird extends Animal {
public void fly() {
// ... พฤติกรรมการบิน
}
}
public void letItFly(Bird bird) {
bird.fly();
}
ในกรณีนี้ เราจะปรับให้ฟังก์ชัน `letItFly` รับเพียง `Bird` เท่านั้น เพื่อให้มั่นใจว่าทุกคลาสที่เป็น `Bird` จะสามารถบินได้จริง ซึ่งเป็นการปฏิบัติตาม LSP.
หลักการทดแทน Liskov เป็นหลักการพื้นฐานที่สำคัญในการออกแบบซอฟต์แวร์ที่มีคุณภาพและยืดหยุ่น การทำความเข้าใจและประยุกต์ใช้ LSP สามารถช่วยให้เราพัฒนาระบบที่มั่นคง สามารถขยายและบำรุงรักษาได้ง่าย
ที่ EPT เรามุ่งเน้นการสอนหลักการ SOLID และอีกมากมาย เพื่อให้นักพัฒนาเช่นคุณมีความเข้าใจถ่องแท้และสามารถนำไปใช้ในโลกการพัฒนาซอฟต์แวร์ได้อย่างมืออาชีพ เรียนรู้ทักษะขั้นสูงและเป็นผู้นำในการออกแบบซอฟต์แวร์ที่มีประสิทธิภาพสูงกับเรา ติดต่อเข้ามาและเริ่มต้นการเดินทางของคุณในวงการพัฒนาซอฟต์แวร์กับ EPT วันนี้!
หมายเหตุ: ข้อมูลในบทความนี้อาจจะผิด โปรดตรวจสอบความถูกต้องของบทความอีกครั้งหนึ่ง บทความนี้ไม่สามารถนำไปใช้อ้างอิงใด ๆ ได้ ทาง EPT ไม่ขอยืนยันความถูกต้อง และไม่ขอรับผิดชอบต่อความเสียหายใดที่เกิดจากบทความชุดนี้ทั้งทางทรัพย์สิน ร่างกาย หรือจิตใจของผู้อ่านและผู้เกี่ยวข้อง
หากเจอข้อผิดพลาด หรือต้องการพูดคุย ติดต่อได้ที่ https://m.me/expert.Programming.Tutor/
หากมีข้อผิดพลาด/ต้องการพูดคุยเพิ่มเติมเกี่ยวกับบทความนี้ กรุณาแจ้งที่ http://m.me/Expert.Programming.Tutor
085-350-7540 (DTAC)
084-88-00-255 (AIS)
026-111-618
หรือทาง EMAIL: NTPRINTF@GMAIL.COM