สวัสดีครับทุกท่านที่ติดตามมาเสมอ ในวันนี้เราจะมาพูดถึงหัวข้อที่น่าสนใจในโลกแห่งการเขียนโปรแกรม นั่นก็คือ "Finding Articulation Points" หรือจุดตัดของกราฟ ซึ่งเป็นหนึ่งในอัลกอริธึมที่หลายคนอาจยังไม่คุ้นเคยแต่มีบทบาทสำคัญในการวิเคราะห์โครงสร้างของกราฟ หากใครกำลังมองหาความท้าทายและพัฒนาทักษะการเขียนโปรแกรมของตนเอง หลักสูตรที่ EPT พร้อมจะสนับสนุนคุณให้ไปถึงเป้าหมายนั้น
ในทางทฤษฎีกราฟ, Articulation Point (หรือเรียกอีกชื่อว่า Cut Vertex) คือจุดหรือโหนดในกราฟที่ถ้าหากเราลบมันออกจากกราฟ จะทำให้กราฟที่เชื่อมต่อกันกลายเป็นกราฟที่ไม่เชื่อมต่อกัน (Disconnected Graph) การหา Articulation Points นั้นเป็นองค์ประกอบสำคัญในการวิเคราะห์เครือข่ายต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเครือข่ายสังคม โครงสร้างพื้นฐานของเมือง หรือแม้แต่ระบบคอมพิวเตอร์
เทคนิคที่นิยมใช้กันคือ อัลกอริธึม Tarjan ซึ่งเป็น Depth-First Search (DFS) Algorithm ที่มีประสิทธิภาพสูงในการหา Articulation Points ของกราฟ หลักการของมันคือการท่องไปในแต่ละโหนดของกราฟด้วยวิธี DFS พร้อมทั้งทำการเก็บข้อมูลลำดับการเยี่ยมชม (Discovery Time) และลำดับต่ำสุด (Lowest Time) ที่สามารถย้อนกลับไปถึงโดยไม่ต้องผ่านโหนดปัจจุบัน
หนึ่งใน Use Cases ที่สำคัญของการหา Articulation Points คือการวิเคราะห์เครือข่ายการสื่อสาร เช่น การวิเคราะห์ความแข็งแกร่งของเครือข่ายแลน (LAN) หากทราบว่าจุดใดเป็น Articulation Point ในขณะที่เกิดข้อผิดพลาดหรือการโจมตี จะสามารถวางแผนเส้นทางสำรองหรือมาตรการป้องกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
using System;
using System.Collections.Generic;
class Graph
{
    private int vertices;
    private List[] adj;
    private bool[] visited;
    private int[] disc, low, parent;
    private List articulationPoints;
    private int time;
    public Graph(int v)
    {
        vertices = v;
        adj = new List[v];
        for (int i = 0; i < v; ++i)
            adj[i] = new List();
        visited = new bool[v];
        disc = new int[v];
        low = new int[v];
        parent = new int[v];
        articulationPoints = new List();
        time = 0;
        for (int i = 0; i < v; i++)
        {
            parent[i] = -1;
            visited[i] = false;
        }
    }
    public void AddEdge(int v, int w)
    {
        adj[v].Add(w);
        adj[w].Add(v);
    }
    private void APUtil(int u)
    {
        int children = 0;
        visited[u] = true;
        disc[u] = low[u] = ++time;
        foreach(int v in adj[u])
        {
            if (!visited[v])
            {
                children++;
                parent[v] = u;
                APUtil(v);
                low[u] = Math.Min(low[u], low[v]);
                if (parent[u] == -1 && children > 1)
                    articulationPoints.Add(u);
                if (parent[u] != -1 && low[v] >= disc[u])
                    articulationPoints.Add(u);
            }
            else if (v != parent[u])
                low[u] = Math.Min(low[u], disc[v]);
        }
    }
    public List FindAP()
    {
        for (int i = 0; i < vertices; i++)
        {
            if (visited[i] == false)
                APUtil(i);
        }
        return articulationPoints;
    }
}
class Program
{
    static void Main(string[] args)
    {
        Graph g = new Graph(5);
        g.AddEdge(1, 0);
        g.AddEdge(0, 2);
        g.AddEdge(2, 1);
        g.AddEdge(0, 3);
        g.AddEdge(3, 4);
        List ap = g.FindAP();
        Console.WriteLine("Articulation points in graph:");
        foreach(var point in ap)
        {
            Console.WriteLine(point);
        }
    }
}
       
อัลกอริธึม Tarjan มีความซับซ้อนเรื่องเวลา (Time Complexity) อยู่ที่ O(V + E) ซึ่ง V คือจำนวนโหนด และ E คือจำนวนขอบในกราฟ สามารถถือว่ามีประสิทธิภาพสูงเมื่อเทียบกับปัญหาที่แก้ไข
ข้อดีของการใช้อัลกอริธึมนี้คือ มีวิธีการที่ชัดเจนและมีประสิทธิภาพสูงในการวิเคราะห์โครงสร้างของกราฟ ส่งผลให้สามารถหาจุดอ่อนที่อาจเป็นจุดโจมตีหรือล่มสลายของระบบได้ แต่ข้อเสียก็คือ อาจไม่เหมาะกับกราฟที่มีขนาดใหญ่มากๆ เนื่องจากการเก็บข้อมูลและประมวลผลอาจใช้เวลาและทรัพยากรคอมพิวเตอร์สูง
"Finding Articulation Points" คืออีกหนึ่งความท้าทายที่น่าสนใจในวิชาการเขียนโปรแกรม หากคุณต้องการขยายขอบเขตความรู้และทักษะด้านโปรแกรมมิ่งของคุณ ที่ EPT เรามีหลักสูตรที่จะช่วยสร้างความเข้าใจลึกซึ้งเรื่องกราฟและแอลกอริธึมต่างๆ ที่จะทำให้คุณได้พัฒนาเป็นโปรแกรมเมอร์ระดับสูงได้อย่างแน่นอน หวังว่าบทความนี้จะทำให้ทุกท่านเพลิดเพลิน และพร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ กับเราที่ EPT ครับ!
หมายเหตุ: ข้อมูลในบทความนี้อาจจะผิด โปรดตรวจสอบความถูกต้องของบทความอีกครั้งหนึ่ง บทความนี้ไม่สามารถนำไปใช้อ้างอิงใด ๆ ได้ ทาง EPT ไม่ขอยืนยันความถูกต้อง และไม่ขอรับผิดชอบต่อความเสียหายใดที่เกิดจากบทความชุดนี้ทั้งทางทรัพย์สิน ร่างกาย หรือจิตใจของผู้อ่านและผู้เกี่ยวข้อง
Tag ที่น่าสนใจ: finding_articulation_points articulation_point cut_vertex graph_theory tarjan_algorithm depth-first_search complexity_analysis c#_programming network_analysis lan_security algorithm_efficiency data_structures programming computer_science network_communication
หากมีข้อผิดพลาด/ต้องการพูดคุยเพิ่มเติมเกี่ยวกับบทความนี้ กรุณาแจ้งที่ http://m.me/Expert.Programming.Tutor
085-350-7540 (DTAC) 
    084-88-00-255 (AIS) 
    026-111-618 
    หรือทาง EMAIL:  NTPRINTF@GMAIL.COM