ในศาสตร์ของโครงสร้างข้อมูล (Data Structures) "Heap" เป็นหนึ่งในโครงสร้างข้อมูลที่มีความสำคัญมาก โดย Heap เป็น Binary Tree ที่มีคุณสมบัติพิเศษที่เรียกว่า "Heap Property" ซึ่งมีสองประเภทหลัก คือ Min Heap และ Max Heap
สำหรับ Min Heap ทุกโหนดพาเรนต์ (Parent Node) จะต้องมีค่าต่ำกว่าหรือเท่ากับค่าโหนดลูก (Child Nodes) ซึ่งทำให้ค่าที่เล็กที่สุดจะอยู่ที่รูท (Root) เสมอ ในขณะที่ Max Heap จะตรงกันข้ามคือค่าที่ใหญ่ที่สุดจะอยู่ที่รูทเสมอ
Min Heap ถูกนำมาใช้อย่างกว้างขวางในหลายๆ อัลกอริทึม แน่นอนว่าการดำเนินการที่สำคัญเช่น การแทรก (Insert) และการลบข้อมูล (Delete) มีบทบาทสำคัญมาก โดยเฉพาะการลบข้อมูลใน Min Heap ที่มีเงื่อนไขเฉพาะตัว
การลบข้อมูลใน Min Heap - ขั้นตอนทีละขั้น
การลบข้อมูลที่ต้องการใน Min Heap มักหมายถึงการลบโหนด (Node) ที่มีค่าน้อยที่สุด ซึ่งก็คือโหนดรูท การดำเนินการนี้สามารถสรุปได้เป็นขั้นตอนดังนี้:
1. สับเปลี่ยนโหนดสุดท้ายกับโหนดรูท: โหนดสุดท้าย (Last Node) จากระดับลึกสุดจะถูกสลับที่กับโหนดรูท การสับเปลี่ยนนี้จะทำให้โหนดที่น้อยที่สุดถูกเลื่อนจากตำแหน่งรูท 2. ลบโหนดรูทเก่า: โหนดรูทเก่าที่ตอนนี้ถูกย้ายไปยังตำแหน่งสุดท้ายจะถูกลบออกจาก Heap 3. Heapify – การปรับสมดุล: หลังจากการลบโหนดแล้ว โครงสร้างของ Heap อาจสูญเสียสมดุล หน้าที่ของ Heapify คือการแก้ไขโครงสร้างด้วยการไล่จากรูทลงไปจัดเรียงใหม่ตามคุณสมบัติของ Min Heap โดยบับเบิ้ลดาวน์ (Bubble Down) โหนดรูทไปยังตำแหน่งที่เหมาะสม
def min_heapify(heap, index, size):
smallest = index
left = 2 * index + 1
right = 2 * index + 2
if left < size and heap[left] < heap[smallest]:
smallest = left
if right < size and heap[right] < heap[smallest]:
smallest = right
if smallest != index:
heap[index], heap[smallest] = heap[smallest], heap[index]
min_heapify(heap, smallest, size)
def delete_min(heap):
size = len(heap)
if size == 0:
return None
if size == 1:
return heap.pop()
root_value = heap[0]
heap[0] = heap[size - 1]
heap.pop()
min_heapify(heap, 0, size - 1)
return root_value
Use Case ของ Min Heap
หนึ่งในตัวอย่างการใช้ Min Heap ที่เห็นได้ชัดเจนคือในอัลกอริทึม Dijkstra's ซึ่งใช้เพื่อตรวจหาทางเดินที่สั้นที่สุดในกราฟ (Graph) โดยที่ Min Heap จะช่วยในการหาทางเดินที่สั้นที่สุดใหม่ได้อย่างรวดเร็ว โดยทุกครั้งที่พิจารณาโหนดใหม่ก็จะต้องการนำทางที่มีค่าน้อยที่สุดออกจาก Min Heap
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับโครงสร้างข้อมูล Heap ไม่เพียงทำให้คุณสามารถเขียนโปรแกรมที่ซับซ้อนได้รวดเร็วขึ้น แต่ยังช่วยเปิดทางสู่อาชีพที่หลากหลายในสายงานเทคโนโลยีสารสนเทศ เช่น วิศวกรรมซอฟต์แวร์ นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล หรือแม้แต่เป็นนักวิเคราะห์ความผันผวนของตลาด
หากคุณสนใจที่จะพัฒนาทักษะการเขียนโปรแกรมและต้องการเข้าใจพื้นฐานอย่างลึกซึ้ง การเรียนที่ EPT สามารถเป็นก้าวแรกที่มีประสิทธิภาพในการเข้าสู่โลกของการเขียนโปรแกรมที่สำเร็จสูงสุดครับ!
หมายเหตุ: ข้อมูลในบทความนี้อาจจะผิด โปรดตรวจสอบความถูกต้องของบทความอีกครั้งหนึ่ง บทความนี้ไม่สามารถนำไปใช้อ้างอิงใด ๆ ได้ ทาง EPT ไม่ขอยืนยันความถูกต้อง และไม่ขอรับผิดชอบต่อความเสียหายใดที่เกิดจากบทความชุดนี้ทั้งทางทรัพย์สิน ร่างกาย หรือจิตใจของผู้อ่านและผู้เกี่ยวข้อง
หากเจอข้อผิดพลาด หรือต้องการพูดคุย ติดต่อได้ที่ https://m.me/expert.Programming.Tutor/
Tag ที่น่าสนใจ: java c# vb.net python c c++ machine_learning web database oop cloud aws ios android
หากมีข้อผิดพลาด/ต้องการพูดคุยเพิ่มเติมเกี่ยวกับบทความนี้ กรุณาแจ้งที่ http://m.me/Expert.Programming.Tutor
085-350-7540 (DTAC)
084-88-00-255 (AIS)
026-111-618
หรือทาง EMAIL: NTPRINTF@GMAIL.COM